(1550 chữ, 5 phút, 10 giây đọc)
Dạo gần đây, tôi nghe nhiều câu hỏi về việc xuất thân bình thường thì làm sao để thành công. Thật ra, bố mẹ chưa thể cho cho bạn đi du học không có nghĩa là bạn chẳng biết gì về thế giới ngoài kia. Tất cả chúng ta đều có cơ hội thành công nếu không mù chữ.
Vì thành công bắt đầu từ... con chữ. Từ việc đọc.
Ai cũng đọc từ khi còn bé xíu. Bắt đầu từ những mẩu chuyện bằng tiếng mẹ đẻ đến những bài học trong sách giáo khoa. Lớn hơn, ta chọn đôi ba cuốn tiểu thuyết kinh điển hoặc đọc cả xấp nghiên cứu khoa học bằng tiếng nước ngoài. Việc đọc thường xuyên là lời khuyên ta nghe nhan nhản. Ai cũng hiểu vai trò của những trang sách và ấp ủ khao khát vươn lên.
Nhưng ta vẫn đọc rất ít.
Tại sao một cô gái mê làm đẹp, nhịn ăn để mua mỹ phẩm đắt tiền nhưng chẳng bao giờ xài hết lọ kem?
Có thể là nhờ người yêu cô ấy, con trai nhà tài phiệt đời thứ 3 vượt qua rào cản để yêu và đã tặng hộp quà cao cấp khác. À, đó là theo kịch bản phim bộ Hàn, Việt, Trung. Thường thì lý do đơn giản hơn, hũ kem đó không-hiệu-quả. Việc đọc cũng như vậy.
Bạn bỏ dở và trốn tránh vì chẳng thấy hữu ích. Không hẳn vì cuốn sách, mà do bạn.
Đọc mà đơn giản là đánh vần, ai cũng thành công nhờ chương trình Xóa mù chữ toàn dân. Đọc phức tạp và khó khăn hơn một vạn lần, vì bạn phải dành nhiều lý trí và tình cảm vào trong đó. Cái tình để bạn nuôi dưỡng niềm yêu với bao điều mới mẻ đằng sau trang giấy hoặc hình thành liên kết với tác giả. Cái lý để bạn đọc có phương pháp và tư duy rõ ràng, đạt hiệu quả tối ưu.
Xưa nay, chuyện yêu đương khó lòng cưỡng ép. Chúc bạn chăm chỉ tưới nước để mầm yêu với việc đọc sớm đâm chồi. Còn sau đây là vài thông tin nho nhỏ giúp bạn “đọc hiệu quả” – chia sẻ thuộc về phạm trù lý trí.
1. Bạn đọc cái gì và đọc khi nào?
Trước khi đọc, hãy xác định thể loại văn bản, ước lượng độ dài, tìm chủ đề chính và lựa chọn ngôn ngữ. Đọc vài bài báo trên Kenh14 khác với đọc một cuốn sách chuyên ngành. Đọc thư tình nhanh hơn đọc thiệp cưới của người yêu cũ (vì còn bận điều tra danh tính cô dâu). Tương tự, sách viết bằng tiếng Việt sẽ có nhiều điểm khác biệt với chính nó ở tiếng Anh.
Việc “đọc cái gì” tối quan trọng, vì nó quyết định “đọc khi nào”. Đừng đọc tranh thủ một cuốn tiểu thuyết hay, hãy dành 2 ngày 2 đêm đắm mình trong đó. Nhưng với mấy câu chuyện chém gió trên mạng, bạn đọc lúc ngồi toilet cũng là ý không tồi. Bởi nó rất tốt cho sức khỏe, cụ thể là hệ tiêu hóa.
Nếu không còn tranh cãi, giờ chúng ta sẽ vào phần 2.
2. Đọc để làm gì và đọc như thế nào?
Tặng bạn một câu của ai không nhớ, đại khái là “đừng bao giờ làm gì mà không có mục đích”. Rảnh thì không sao, nhưng nếu bạn đang bận và muốn sau này được thảnh thơi thì cần có mục đích rõ ràng cho mọi việc. Đọc cũng không ngoại lệ.
Mỗi một thể loại văn bản, vào thời điểm nhất định, sẽ cho bạn một giá trị khác nhau. Hè tới, giãn cách xã hội, loanh quanh trong gian phòng 15m2 và chiếc điều hòa nhỏ nước, bạn có thể đọc cả đống ngôn tình để quên sầu và được sống cuộc đời khác tươi đẹp hơn. Nhưng dịch tan, năm học bắt đầu, nên cất hết đống truyện hư cấu vào một góc và sống chết với chồng sách học thuật lăn lóc xó nhà. Giấc mơ chỉ thành hiện thực, khi bạn không (ngủ) mơ nữa. Đơn giản vậy thôi.
Sách có thể khiến bạn vui hơn, buồn thêm, đau lòng một chút hoặc hừng hực khí thế sống “đẹp”. Nó cung cấp trải nghiệm gián tiếp, kiến thức, kỹ năng và vốn từ liên quan. Khi có mục đích, bạn sẽ tìm đúng thể loại sách và chọn thời điểm hợp lý để đọc hiệu quả. Ấy là chưa nói một bước nữa,…
Phương pháp đọc mà bạn sẽ dùng. Google cho bạn hàng tá gợi ý, nhưng tóm tắt có mấy gạch đầu dòng sau đây:
- Đọc lướt tìm ý ( skim/scan): phù hợp với mục đích cập nhật thông tin hoặc làm bài kiểm tra ngoại ngữ (reading).
- Đọc sâu chi tiết : nên dùng khi muốn đọc hiểu tối đa nội dung và ghi nhớ hiệu quả
- Đọc phản biện : rất tốt khi đọc văn nghị luận từ cổ chí kim
Sau khi đã trả lời được 4 câu hỏi trên, bạn sẽ dễ dàng đọc hiệu quả. Mong bạn còn nhớ chuỗi câu hỏi đó.
Đến cuối cùng, đọc thôi mà thành công được thì thế giới đã chật ních người giàu. Đọc hiệu quả cũng không đảm bảo bạn trở thành ai. Nhưng sự thật là những người thành công đều thường xuyên đọc. Ngay cả khi không có ước mơ ngồi trên vài tỷ đô la, bạn vẫn nên làm mới cuộc sống mỗi ngày.
Qua việc đọc.
Xem thêm video này để hiểu hơn về kỹ thuật đọc chủ động:
Lười đọc sách quá vào đây đọc bài của chị cho nhanh 😊