Sự thay đổi phải đến từ bên trong

Hiểu đơn giản rằng, “trước khi muốn chữa bệnh cho ai đó, ta cần hỏi họ đã sẵn sàng từ bỏ thứ đã gây ra căn bệnh hay chưa?”. Nếu chỉ dùng ngoại lực, sự tác động có thể tạo ra áp lực kinh hoàng và khiến đối tượng thấy tiêu cực. Dù có thay đổi cũng chỉ là nhất thời, kết quả không bền vững.

Chẳng hạn, khi muốn làm đẹp, ăn kiêng, nhiều cô gái lấy những câu quotes “mì ăn liền” để tạo áp lực và thay đổi. “Phụ nữ đẹp luôn có quà”, hay “Phụ nữ đẹp để giữ chồng”, thậm chí “Bạn nhất định phải đẹp hơn đứa mình ghét”,… Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu cái đẹp ấy không mang quà đến, không giữ được chân ai và “đứa mình ghét” cũng chẳng đoái hoài đến bạn? Đó là sự thất vọng, mất niềm tin vào bản thân và lạc lối trong định hướng.

Tương tự, khi muốn con cái hay học trò phải thay đổi, cha mẹ lẫn thầy cô thường đặt ra những nguyên tắc hà khắc và sẵn sàng phạt nóng phạt nguội nếu có chuyện xảy ra. Người lớn dùng “ngoại lực” để đẽo gọt, uốn nắn từng tí và dễ thành áp đặt. Trong khi đối tượng – những đứa trẻ, lại chẳng hiểu phải thực hiện việc đó để làm gì. Không có mục đích rõ ràng, con cái thiếu động lực từ bên trong và rất khó thay đổi. Nếu có cũng chỉ là gượng ép và mang tính đối phó.

Ngày đó, tôi tự mình thay đổi không phải vì lời nhắc nhở của mẹ. Tôi đã nhớ lại những năm đầu cấp II, khi muốn “ngoi lên từ đáy giếng”(*), việc đầu tiên tôi làm là cải thiện sức khỏe thể chất cho chính mình. Tôi nhìn sang mẹ và chợt nghĩ, mẹ làm được có lẽ mình cũng làm được. Tôi tin rằng khi khỏe và đẹp, việc lựa chọn quần áo sẽ đơn giản hơn. Tôi sẽ thoải mái ngay cả khi mặc áo phông quần jeans và buộc tóc đuôi ngựa. Thời gian tiết kiệm được, tôi học thêm vài thứ hay ho. Và cuối cùng, tôi chắc chắn sẽ tự tin và năng động.