Hướng dẫn cảm thụ Văn học kháng chiến chống Mỹ

5806 Views

(1469 chữ, 4 phút, 53 giây đọc)

Tài liệu được biên soạn nằm trong dự án "Văn học - Yêu lại từ đầu". Loạt nội dung ra đời nhằm ủng hộ chủ trương học Văn đúng nghĩa theo lời Bộ trưởng Bộ Giáo dục. Các bạn trẻ hoàn toàn có thể cảm thụ được Văn học và viết một bài văn bằng chính trải nghiệm, hiểu biết và năng lực của mình.

- Chị Trang ơi, làm sao có thể cảm thụ được Văn học thời kháng chiến?

Trước hết, mời các bạn dành 3 phút xem phim ngắn sau đây (mình dựng lại từ nhiều nguồn).

Văn học - lịch sử : cùng chung mạch đập

Khi bình yên, người ta hay quên những đoạn đời trong giông bão. Khi hoà bình, nhiều người e ngại khi nhắc đến lịch sử và chiến tranh. Tôi cũng đã từng như vậy. Nhưng giờ đây, khi chứng kiến cuộc đụng độ giữa Ukraina và Nga, tôi lại nhớ về quá khứ của dân tộc mình. Một đất nước nhỏ bé đã trải qua những trận đánh triền miên trong mấy ngàn năm. Vì sao đất nước vẫn vẹn nguyên, non sông thống nhất nối liền một dải? Vì sao người trẻ hôm nay vẫn tự tin ngẩng cao đầu? Đó là nhờ tinh thần yêu nước, sự kiên cường và bản lĩnh của con người Việt Nam.

Người xưa giữ chắc tay súng bảo vệ biên cương, người trẻ hôm nay giữ chắc ngòi bút để học tập và rèn luyện nhằm phát triển đất nước. Chỉ cần chung lý tưởng, khoảng cách thời gian sẽ chẳng đáng gì.

Nhưng thực thế là,...

Văn học đã từng là “vũ khí” trên mặt trận tư tưởng. Văn học đã đồng hành và cổ vũ tinh thần yêu nước của người trẻ Việt trong suốt mấy chục năm khói lửa chiến tranh. Nhưng ngày hôm nay, thanh niên Việt Nam lại mơ hồ về những trang viết ấy.

Chiến tranh lùi xa, quá khứ đã ngủ yên trong trang sách lịch sử cũ mèm và tội nghiệp, thỉnh thoảng lại bị chính người Việt chỉ trích đủ điều. Đường hành quân đầy gian khổ, người đồng đội trung kiên, trận đánh khốc liệt một mất một còn,… nghe thì quen nhưng thật ra rất lạ lẫm. Bởi nó chỉ nằm trong ký ức của những cụ ông cụ bà sắp trở thành “người thiên cổ” mà thôi. 

Từ ngày hoà bình lập lại cũng đã nửa thế kỷ trôi qua. Quãng thời gian ấy còn dài gấp đôi gấp 3 số tuổi của thanh niên hiện đại. Vậy thì, làm sao để người trẻ có thể gần gũi với tác phẩm Văn học kháng chiến ngày xưa?

Câu trả lời là...

Thầy cô hãy đưa các em trở lại một lúc với quá khứ hào hùng. Hoặc các em, hãy chủ động tìm về lịch sử và nguồn cội. Chỉ vậy thôi!

Bao nhiêu con người đã ngã xuống để có một Việt Nam toàn vẹn, độc lập, thống nhất; bao nhiêu công lao và tâm huyết đã kết tinh để có một xã hội ổn định, yên bình và sẵn sàng vươn tới tương lai. Chúc cho thế hệ trẻ hôm nay sẽ biết tựa vào quá khứ hào hùng của cha ông và tiếp tục phấn đấu. Bắt đầu từ những việc rất nhỏ mỗi ngày, chẳng hạn như học và viết Văn bằng cả trái tim.

Người trẻ tìm về lịch sử không nhằm mục đích ghi thù hay ôm hận, mà để nhìn nhận và trân trọng những nỗ lực của tổ tiên. Dù không hoàn hảo, nhưng thế hệ đi trước đã luôn cố gắng không ngừng nghỉ!

Cảm thụ Văn học kháng chiến chống Mỹ

Nền Văn học Việt Nam sau 1954 có rất nhiều tác phẩm kinh điển nói về công cuộc kháng chiến đầy gian khổ của dân tộc. Để hiểu rõ về bối cảnh lịch sử mời các bạn xem phim ngắn ở đầu bài viết (mình tổng hợp và dựng lại từ nhiều nguồn tư liệu).

Ví dụ về cảm thụ tác phẩm Những ngôi sao xa xôi

Khi đã hiểu hơn về bối cảnh lịch sử xoay quanh câu truyện, chắc chắn các bạn sẽ sẵn sàng phân tích và cảm thụ các tác phẩm Văn học thời chiến, đặc biệt là giai đoạn kháng chiến chống Mỹ (1954-1975). Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” là một ví dụ. 

Nhạc tiền chiến, nhạc đỏ, phim tài liệu cũng là những nguồn nội dung rất đa dạng và mới lạ để các bạn hiểu hơn về lịch sử, tiếp thu tự nhiên tinh thần con người Việt Nam trong các cuộc kháng chiến. Đó là nền tảng để chúng ta có thể yêu và viết tốt về tác phẩm.

Bài hát Cô gái mở đường, hồi bé bà nội hay mở. Giờ mình vẫn nghe thường xuyên (ngay cả khi đã lớn). 

Bộ phim Ngã ba Đồng Lộc – lần nào xem cũng khóc và bần thần một lúc!

Chúc các bạn học tốt và không quên rằng –  chúng mình là người Việt Nam.

Lời nhắn gửi : Cảm ơn bạn đã đọc bài. Nếu thấy đồng tình với nội dung, bạn có thể chia sẻ đến nhiều người hơn nữa. Trong trường hợp cần trao đổi chỉnh sửa, bạn hãy bình luận vài dòng vào khoảng trống dưới đây. Luôn mong chờ phản hồi từ bạn! 

Bạn có thể dành thêm 3 giây để chia sẻ bài viết này lên Facebook.

7 bình luận về “Hướng dẫn cảm thụ Văn học kháng chiến chống Mỹ”

  1. Em không thể nói gì hơn cảm ơn chị rất rất nhiều bài giảng của chị không chỉ giúp em có thêm nhiều kiến thức về văn học mà bài giảng của chị còn giúp em biết mình phải làm cái gì trên cõi đời này, khi em tuyệt vọng nhất thì xem được video của chị nó đã thắp lên ngọn lửa xua tan mệt mỏi, áp lực.
    Chúc chị thật nhiều sức khỏe để có nhiều bài viết, bài giảng hay

    Bình luận
  2. Thật may mắn em được tiếp cận với cách dạy về kể chuyện của chị, là một người theo dõi chị thường xuyên trên Podcast, Youtube, Fanpage, em muốn nói cảm ơn chị rất nhiều, chúc chị luôn vui vẻ và hạnh phúc ạ^^

    Bình luận
  3. Chị ơi em có xem trong vid 3p lập dàn ý nlxh em thấy chị bảo inbox cho fanpage để lấy đc sơ đồ ^_^ chị có thể gửi em sơ đồ triển khai bài văn nghị luận đc không ạ! Em cảm ơn chị ạ^_^

    Bình luận

Viết một bình luận